Ο Ντόναλντ Τραμπ δρομολογεί συναντήσεις με ηγέτες μουσουλμανικών χωρών (συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας) για τη Γάζα, παρουσιάζοντας αμερικανικές αρχές για την επόμενη μέρα. Αυτό δεν συνιστά σχέδιο πολέμου Ισραήλ-Τουρκίας· είναι όμως ενεργή διαμόρφωση του πεδίου ισχύος στην περιοχή, με απρόβλεπτες παρενέργειες.
Συρία – η πιο επικίνδυνη ρωγμή
Ισραηλινά χτυπήματα, τουρκική επιρροή, «κόκκινες γραμμές»
Οι ισραηλινές επιχειρήσεις σε Χομς-Λαττάκεια-Παλμύρα/Δαμασκό αποσκοπούν στην ανάσχεση εχθρικών δικτύων. Η Ιερουσαλήμ «βλέπει» φιλοτουρκική αρχιτεκτονική στη Δαμασκό. Η Άγκυρα δηλώνει ότι δεν επιδιώκει σύγκρουση με το Ισραήλ στη Συρία—αλλά καταγγέλλει επιθετικότητα. Το θέατρο επιχειρήσεων είναι «σφιχτό»: ένα λάθος πλήγμα σε εγκατάσταση με τουρκική παρουσία μπορεί να ανάψει φιτίλι.
Ρητορική και πολιτική – από το εμπόριο μέχρι το βήμα του ΟΗΕ
Η Άγκυρα ανεβάζει τόνους για τη Γάζα, παγώνει εμπόριο, ασκεί νομική πίεση· ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ σκληραίνουν το εμπορικό πλαίσιο με δασμούς προς την Τουρκία. Στο βήμα του ΟΗΕ, ο Ερντογάν ζητά διεθνή δράση υπέρ των Παλαιστινίων. Το συνδυαστικό αποτέλεσμα: πολιτική θερμότητα που εύκολα μεταφράζεται σε στρατιωτικό ρίσκο.
Είναι «σχέδιο Τραμπ» η σύγκρουση;
Όχι με τις διαθέσιμες αποδείξεις. Βλέπουμε:
Εμπλοκή/μεσολάβηση Τραμπ στη Γάζα (όχι «οδηγία για πόλεμο»).
Ανεξάρτητη κλιμάκωση Ισραήλ-Συρίας με παράπλευρες τουρκικές ευαισθησίες.
Γνώμες που θεωρούν τη ρήξη Ισραήλ-Τουρκίας πλέον ρεαλιστική—όχι όμως επίσημο δόγμα.
Αστάθεια στην αμερικανική πολιτική για το παλαιστινιακό, που λειτουργεί ως επιταχυντής εντάσεων.
Τα τρία σενάρια κλιμάκωσης (από πιο πιθανό σε λιγότερο)
Ατύχημα στη Συρία: πλήγμα κοντά/σε θέση με τουρκική παρουσία → περιορισμένη ανταπόδοση/κρίση αποτροπής.
Ναυτικό επεισόδιο στην Αν. Μεσόγειο: εμπλοκή πλοίων/μη επανδρωμένων → κλιμάκωση ρητορικής, όχι γενικευμένος πόλεμος. (Συνθετική εκτίμηση βάσει τάσεων.)
Στοχευμένα ισραηλινά πλήγματα σε τουρκικούς στόχους εκτός Τουρκίας (Syria theater) → σκληρή διπλωματική κρίση, πιθανό ΝΑΤΟ-άγχος.
Αντιστάσεις στη σύγκρουση
Ρητή βούληση Άγκυρας αποφυγής μετωπικής σύγκρουσης.
Κόστος για Ισραήλ αν ανοίξει νέο μέτωπο ενώ συνεχίζεται η Γάζα. (Συμφραζόμενα UNGA/διεθνής πίεση.)
Διεθνείς παίκτες (ΗΠΑ, ΕΕ, και ανταγωνιστές) δεν έχουν κίνητρο ευρείας ανάφλεξης Τουρκίας-Ισραήλ εντός ΝΑΤΟικού περιβάλλοντος. (Ανάλυση think-tank.)
Ο ισχυρισμός «ο Τραμπ οδηγεί το Ισραήλ σε πόλεμο με την Τουρκία» δεν τεκμηριώνεται. Αυτό που τεκμηριώνεται είναι ένα περιβάλλον αυξημένου ρίσκου, όπου ένα λάθος στη Συρία ή ένα ναυτικό θερμό επεισόδιο μπορεί να τραβήξει τις δύο χώρες στο χείλος. Πολιτικά και οικονομικά μέτρα (δασμοί, πάγωμα εμπορίου), ρητορική και επιχειρήσεις στη Συρία σπρώχνουν το θερμόμετρο προς τα πάνω—όχι κατ’ ανάγκη μέχρι το κόκκινο.
Η σύγκρουση δεν «παραγγέλνεται» από την Ουάσιγκτον—γεννιέται εκεί όπου τα πυκνά σύνορα της Συρίας κόβουν την υπομονή και το λάθος δεν ζητά άδεια.
Α.Β